| Źródła
różnorodności Planeta ta powinna zauroczyć każdego przybysza z obcych stron. Ziemia jak niebieski, drogocenny kamień błyszczy w ciemnym Wszechświecie. A gdyby kiedykolwiek widok ten zwabiłby mieszkańca z innej gwiazdy, odkryłby tutaj jeszcze więcej nadzwyczajnych rzeczy: naturalne przestrzenie najróżniejszych form – morza i pustynie, lodowce i masywne góry. Jako największy cud tej Ziemi przyjęliby jednak niezliczoną różnorodność form życia, którą wpisaliby na karty swojej książki pokładowej. W ostatnich minionych 3 miliardów lat istnienia naszej planety rozwinęło się, jedyne w swoim rodzaju spektrum gatunkowe systemu słonecznego, a może całej galaktyki. Gatunki zwierząt i roślin są tak liczne, że z szacowanej ilości gatunków od 20 do 30 milionów do dzisiaj tylko 1,4 miliona została zidentyfikowana i opisana naukowo. Źródłem tego niepowtarzalnego bogactwa gatunkowego jest różnorodność ekosystemu. Liczne przestrzenie życiowe, takie jak góry ze swoimi zmieniającymi się granicami naturalnymi, sawanny i stepy, lasy i tereny wilgotne w swojej różnorodnej formie występowania, pustynie, tundry, morza, Arktyka i Antarktyda oferują kontrastowe warunki życia. Z tego wynikają zróżnicowania gatunkowe. Każdy jest dostosowany do swojej specyficznej przestrzeni życiowej i tylko w tych warunkach może przeżyć. Każdy, kto hoduje w swoim akwarium ryby tropikalne, wie, że Neon Innesa w wodzie o temperaturze poniżej 4°C ginie. Pstrągi za to, nie mogą rozmnażać się w za bardzo ciepłej i za kwaśnej wodzie. |
Umiejętność
dostosowania się i związane z tym występowanie różnych gatunków może być daleko rozwinięte. Zależy to od czynników fizycznych i chemicznych – m.in. temperatury, światła, stopnia wilgoci, skoncentrowania soli i gazu. Czynniki mechaniczne również mogą w znacznym stopniu decydować o przeżyciu: ruchy wody, szumy albo rodzaj gruntów. A przy tym nikt nie jest sam na świecie. Również inne zwierzęta i rośliny ułatwiają albo utrudniają osiedlanie się jakiegoś gatunku – ktory może stać się partnerem w symbiozie albo wrogiem, parazytem lub konkurentem w zdobywaniu pokarmu lub schronienia. W ciągu upływu milionów lat w taki sposób dopasowały się do siebie wszystkie gatunki w najróżniejszych przestrzeniach życiowych: poprzez ciągłe kontrolowanie się nawzajem i spostrzeganie swojego środowiska jak wygląda i jak się zachowuje, w ilości rozprzestrzeniania się i organizacji socjalnej w istniejących warunkach życia. Tylko tak mogły przeżyć. Na przykład liczne osobniki ssaków na terenach pustynnych rozwinęły dłuższe uszy i nogi w porównaniu do swoich przedstawicieli gatunkowych w umiarkowanych strefach klimatycznych. Dłuższe części ciała są bowiem bardziej dogodne do chłodzenia organizmu. Zając bielak zmienia na przykład swój kolor sierści – od brązowego latem po biały zimą – aby móc lepiej ukryć się przed wrogami. Wielu mieszkańców północnej półkuli, jak np. niedźwiedzie polarne lub brunatne, chronią się w zimnej, bezpokarmowej porze roku zapadając w sen lub letarg zimowy. Tego zupełnie nie musi robić niedźwiedź obszarów tropikalnych ze względu na całoroczną ofertę swojego pokarmu.
|
